چرا برچسب هوشمند ویرا؟
هدف از این ایده هوشمند سازی برچسبهای تاریخ مصرف میباشد که به راحتی برای تمامی گروه ها از قبیل افراد فاقد سوادِ خواندن، افراد کمبینا، سالمندان و همچنین کودکان قابل فهم و آموزش می باشد. علاوه بر آن برچسب هوشمند با پیمایش دقیق شرایط نگهداری ماده غذایی در طول فرایند توزیع و نگهداری توسط مصرف کننده، در صورت نگهداری در شرایط نامناسب نظیر نگهداری در دمای بالا، در مدت زمان طولانی که باعث فساد ماده غذایی میشود، تغییر رنگ داده و مصرف کننده را از فساد ماده غذایی آگاه میکند.
این برچسب هوشمند با قابلیت تشخیص فساد مواد غذایی و دارویی با توجه به نوع طراحی منحصر به فردی که دارد به راحتی در قسمت خارجی بسته بندی قرار گرفته و قابلیت استفاده در مواد غذایی همچون شیر که به صورت مایع میباشند را دارد و بر روی قسمت خارجی بطری شیر قابل نصب میباشد.
استفاده از برچسب هوشمند سبب میشود مصرف کننده به صورت لحظهای از وضعیت ماده غذایی داخل بسته بندی مطلع باشد. در صورت نزدیک شدن ماده غذایی به شرایط نامطلوب، سریعتر اقدام به مصرف ماده غذایی کرده و از هدررفت ماده غذایی جلوگیری کند.
بنابراین استفاده از این برچسب هوشمند علاوه بر کاهش بسیار زیادی در هدررفت مواد غذایی، سلامت غذایی جامعه را نیز افزایش داده و از مسمومیت افراد به ویژه گروه های حساس جلوگیری میکند.
همچنین یکی از اهداف برچسب هوشمند ویرا تاثیرگذاری روی افزایش تقاضای محصول و افزایش پتانسیل صادراتی آن می باشد.
مشکلات حوزه بسته بندی مواد غذایی و تاریخ انقضاء:
در حال حاضر وجود مسائلی از قبیل ناخوانا بودن یا مخدوش شدن تاریخهای مصرف فعلی درج شده روی بسته بندی مواد غذایی، دشوار بودن استفاده و فهم این نوع تاریخ های درج شده روی بسته بندی برای افراد فاقد سوادِ خواندن،افراد کمبینا، سالمندان و همچنین کودکان، عدم توانایی تاریخهای مصرف درج شده فعلی در نشان دادن وضعیت نگهداری ماده غذایی از زمان تولید تا رسیدن به دست مصرف کننده و پس از آن نگهداری تا پایان تاریخ انقضاء توسط مصرف کننده و موارد این چنینی باعث بوجود آمدن مسمومیت های غذایی به ویژه در گروه های حساس و کودکان میشود.
از نشانههای مسمومیت های غذایی که برای خودمان یا عزیزانمان پیش آمده است، میتوان به سردرد، سرگیجه، اسهال، استفراغ و معده درد شدید اشاره کرد. گاهی اوقات نیز، نیاز به مصرف دارو با تجویز پزشک و بستری شدن در بیمارستان را در پی دارد.
علاوه بر آن امروزه حجم ضایعات مواد غذایی در بسیاری از کشورها بالاتر از تعداد گرسنگان در کشورهای قحطی زده میباشد، که به نوعی می توان با حل مشکل بسته بندی کالاها نه تنها باعث کنترل قیمت مواد غذایی در کشور شد بلکه بسیاری از چالشهای زیست محیطی و اجتماعی انسانها را نیز حل و فصل کند.
در زمینه بسته بندی هوشمند پیشرفتهایی صورت گرفته، اما به دلیل وجود مشکلاتی از قبیل هزینه بالای تولید، نیاز به تکنولوژیهای پیشرفته و همچنین وجود خطا در کارکرد این محصولات، بیشتر در فاز تحقیقاتی بوده و قابلیت تبدیل به محصول کاربردی را دارا نمیباشند.
تعداد کمی از محصولات که در کشورهای پیشرفته در زمینه بسته بندی هوشمند به تولید رسیده، دارای کاربرد بسیار محدودی بوده و اغلب ضرورت دارد در محیط داخلی بسته بندی قرار گیرد و به همین علت، ممکن است آلودگی های احتمالی برای محصول به وجود آورد.
همچنین استفاده از موادی که برای سلامت انسان مضر میباشد، مجوزهای لازم برای استفاده انبوه در صنایع غذایی را بدست نمیآورند. علاوه بر آن، به این محصولات، قابلیت استفاده در بسته بندی مواد غذایی همچون شیر را که به صورت مایع میباشند را ندارد، زیرا قرار گرفتن این برچسبها درون بطری شیر باعث انتشار مواد تشکیل دهنده برچسب در شیر و در نتیجه آلودگی میشود.
برچسب هوشمند ویرا چگونه عمل می کند؟
همان طور که اشاره شد مشکل اصلی تاریخهای مصرف فعلی قابل استفاده نبودن برای طیف وسیعی از افراد از قبیل افراد فاقد سوادِ خواندن، افراد کمبینا، سالمندان و همچنین کودکان میباشد. این برچسب بسته بندی هوشمند از دو بخش تشکیل شده. قسمت میانی یک فضای قرص مانند کوچک بوده که از مایع هوشمند پر شده و بر اساس رنگ، وضعیت محصول را به صورت لحظهای به نمایش میگذارد.
بر اساس رنگ مایع هوشمند وضعیت محصول به 3 بخش تازه، سالم و فاسد تقسیم میشود. رنگ هر وضعیت تفاوت محسوسی با وضعیتهای دیگر داشته و به راحتی قابل تشخیص است.
در اطراف قسمت میانی بخش دوم قرار گرفته که در این بخش به عنوان مرجع بوده و دارای سه رنگ متفاوت میباشد. بر روی هر رنگ وضعیت مربوط به آن رنگ شامل تازه، سالم و فاسد ذکر شده و مصرف کننده میتواند با مقایسه رنگ قسمت هوشمند میانی با قسمت مرجع، از وضعیت سلامت ماده غذایی مطلع شود.
نکته قابل توجه در استفاده از این نوع برچسب، توانایی آموزش به گروه های مختلف برای استفاده از این نوع برچسب میباشد. این برچسب از 3 رنگ ثابت تشکیل شده و با یک بار آموزش دادن آن به افراد، به خصوص گروههای حساس مانند: کودکان به راحتی قابل یادگیری و استفاده میباشد.
به عنوان مثال، هنگامی که رنگ زرد برچسب هوشمند که بیانگر فساد ماده غذایی میباشد، ظاهر شود، با ذکر این موضوع به کودکان یا سالمندان، از مصرف آن خودداری میشود و از بسیاری از مسمومیت های این چنینی جلوگیری میشود.
موضوع دیگری که در تاریخ های انقضاء فعلی اهمیت دارد، عدم توانایی تاریخ های مصرف درج شده فعلی در نشان دادن وضعیت نگهداری ماده غذایی، از زمان توزیع تا رسیدن به دست مصرف کننده و پس از آن نگهداری تا پایان تاریخ انقضاء توسط مصرف کننده میباشد.
این برچسب هوشمند با طراحی منحصر به فردی که دارد به صورت لحظهای وضعیت محصول را پایش کرده و به عوامل ایجاد فساد که یکی از مهمترین آنها دما می باشد، حساس بوده و در صورت نگهداری در شرایط نامطلوب با تغییر رنگ محسوس، مصرف کننده را از این موضوع مطلع میسازد.
برچسب مورد نظر، براساس نوع ماده غذایی یا دارویی و ماندگاری این مواد در شرایط متفاوت طراحی می شود و قابلیت هماهنگی با طیف وسیعی از مواد غذایی و دارویی و همچنین طراحی برای استفاده در این مواد را دارا میباشد.
برچسب هوشمند ویرا به گونه ای طراحی شده که با شبیه سازی محیط داخلی محصول، فساد ماده غذایی و دارویی را دنبال کند. لذا نیازی به استفاده از برچسب به صورت مستقیم در قسمت داخلی بسته بندی نبوده و به راحتی میتوان آن را بر روی قسمت خارجی بسته بندی محصولات حتی مواردی همچون شیر که به صورت مایع میباشد، نصب کرد.
همین طور میتواند مشکل اصلی بسته بندی های هوشمند فعلی که نفوذ قسمتی از مواد شیمیایی بسته بندی هوشمند به داخل فضای بسته بندی و آلوده کردن ماده غذایی میباشد را، حل کند و از نظر بهداشتی هیچ نوع آلودگی برای ماده غذایی ایجاد نکند.
همانطور که اشاره شد برچسب هوشمند از دو بخش تشکیل شده که بخش اول شامل یک قسمت میانی هوشمند میباشد. بخش دوم که قسمت مرجع برای تشخیص وضعیت سلامت ماده غذایی می باشد، حول قسمت میانی قرار گرفته است.
قسمت میانی یک محفظه پلاستیکی با حجم مشخص بوده که بخش فوقانی آن شفاف می باشد و مایع هوشمند در داخل این محفظه تزریق میشود.
عملکرد مایع کاملا هوشمند بوده و بر اساس شرایط نگهداری رفتار متناسب با آن شرایط را از خود نشان میدهد. به عنوان مثال در صورت طراحی این برچسب هوشمند برای استفاده بر روی بطری شیر پاستوریزه و نصب این برچسب روی بطری، در صورتی که بطری شیر در شرایط نامناسب و دمای محیط (25 درجه سانتی گراد) نگهداری شود، برچسب به صورت خودکار بعد از گذشت حدودا 6 الی 8 ساعت (بسته به نوع شیر) از زمان نگه داری، در این شرایط تغییر رنگ داده و به مصرف کننده نشان می دهد این بطری بیشتر از زمان ماندگاری شیر در دمای محیط نگهداری شده و باید از مصرف آن خودداری شود.
در صورتی که اگر همین بطری از ابتدا در دمای یخچال (3 تا 6 درجه سانتی گراد) نگهداری میشد، مدت زمان تغییر رنگ مایع هوشمند به حالت فاسد 6 الی 8 روز (بسته به نوع شیر) زمان میبرد و پس از گذشت این مدت زمان، مصرف کننده متوجه میشود که باید از مصرف این بطری شیر خودداری کند.
طراحی این برچسب برای هر ماده با توجه به ماندگاری و اجزای سازنده منحصر به فرد بوده و همانطور که اشاره شد بر اساس نوع ماده غذایی طراحی میشود و عمل میکند.
ما ادعا میکنیم که برچسب هوشمند ویرا:
1: توانایی آموزش به گروههای مختلف برای استفاده از این نوع برچسب میباشد. زیرا این برچسب از 3 رنگ ثابت تشکیل شده و با یک بار آموزش دادن آن به افراد به خصوص گروههای حساس مانند کودکان، سالمندان، افراد کمبینا به راحتی قابل یادگیری و استفاده میباشد.
2: این برچسب هوشمند با طراحی منحصر به فردی که دارد، به صورت لحظه ای وضعیت محصول را پایش کرده و به عوامل ایجاد فساد که یکی از مهمترین آنها دما می باشد، حساس بوده است.
در صورت نگهداری در شرایط نامطلوب با تغییر رنگ محسوس، مصرف کننده را از این موضوع مطلع میسازد.
3: این برچسب بر اساس نوع ماده غذایی یا دارویی و ماندگاری این مواد در شرایط متفاوت طراحی میشود و قابلیت هماهنگی با طیف وسیعی از مواد غذایی، دارویی و طراحی برای استفاده در این مواد را دارا می باشد.
4: این برچسب هوشمند به گونه ای طراحی شده که با شبیه سازی محیط داخلی محصول، فساد ماده غذایی و دارویی را دنبال میکند، لذا نیازی به استفاده از برچسب به صورت مستقیم در قسمت داخلی بسته بندی نبوده و به راحتی میتوان آن را بر روی قسمت خارجی بسته بندی نصب کرد. همچینی از آلودگی ماده غذایی توسط مواد شیمیایی بسته بندی های هوشمند جلوگیری میکند.
5: به علت شبیه سازی محیط داخلی محصول و استفاده از اجزای یکسان با ماده غذایی دقت این نوع بسته بندی هوشمند بسیار بالا بوده و رفتاری کاملا مشابه با ماده اصلی داخل بسته بندی از خود نشان میدهد.
6: این محصول به صورت یک برچسب طراحی شده لذا به راحتی بر روی انواع بسته بندی مواد غذایی و دارویی قابل نصب میباشد.
7: با استفاده از این محصول کاهش چشم گیری در میزان هدررفت مواد غذایی اتفاق میافتد.
8: با استفاده از این محصول میزان مسمومیت غذایی و دارویی، به خصوص در گروه های حساس مانند افراد سالمند و کودکان کاهش مییابد.
9: عملکرد این برچسب هوشمند به صورت برگشت ناپذیر بوده لذا امکان تقلب توسط افراد سودجو برای فروش محصولات تاریخ گذشته به مصرف کننده وجود ندارد.
10: این برچسب جایگزین مناسبی برای تاریخ های مصرف فعلی که بر روی بسته بندی محصولات درج شده میباشد. همچینن مشکلاتی نظیر ناخوانا بودن، مخدوش شدن یا تغییر به وسیله افراد سودجو، کوچک بودن اندازه، عدم توانایی در نمایش دقیق وضعیت محصول و … را داراست، میباشد.
روش اجرایی بکارگیری برچسب های هوشمند ویرا :
روش اجرایی برای بکارگیری این محصول بسیار ساده بوده و برچسب بسته بندی هوشمند بلافاصله پس از بسته بندی محصول بر روی قسمت خارجی بسته بندی نصب شده و شروع به کار می کند، به صورت مداوم وضعیت محصول را پایش میکند.
هنگام نزدیک شدن محصول به زمان فساد مصرف کننده را مطلع کرده تا زودتر اقدام به مصرف ماده غذایی کند. همچنین در صورت فساد محصول به سرعت مصرف کننده را از این موضوع مطلع میکند تا از هرگونه مسمومیت جلوگیری شود.
آمار و ارقام مهم!
طبق اطلاعاتی که از منبع سازمان جهانی خواروبار کشاورزی (فائو) در سال 1398 ذکر شده است و رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 99 آن را تائید کرده، در کشور ایران سالانه 35 میلیون تن مواد غذایی در سال دور ریخته میشود.
این رقم در سال 1400، از حدود 2.7% هدررفت مواد غذایی در ایران نسبت به جهان به 3% افزایش داشته است.
جالب است بدانید که انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، ارزش این میزان غذا را نزدیک به 38 هزارمیلیارد تومان تخمین زده است. اتاق بازرگانی هم در گزارشی که منتشر کرده، هشدار داده است که ضایعات غذا در ایران 9.3 میلیارد مترمکعب آب مصرف میکند که این رقم تقریبا معادل آب مصرفی ایران در بخش خانگی و صنعت است.
بزرگی رقم اسراف غذا در ایران عدد جالب توجه دیگری هم دارد و آن این است که فائو رقم دورریز غذا در ایران را معادل ٩ کشور اتحادیه اروپا دانسته است.
حدود 450 میلیون تن معادل 30 درصد غلات تولیدی، 300 میلیون تن معادل 45 درصد تولیدات میوه و سبزیجات، 50 میلیون تن معادل 20 درصد گوشت، لبنیات و دانههای روغنی تولیدی و 20 میلیون تن برابر با 35 درصد، ماهی تولیدشده در گوشه و کنار جهان عملاً دورریز و از چرخه مصرف خارج میشوند.
از 90 میلیارد مترمکعب مصرف سالیانه آب حدود 80 میلیارد مترمکعب صرف مصارف کشاورزی و دامی می شوند. این موضوع اهمیت هدررفت مواد غذایی بر روی میزان آب را نشان می دهد.
حدود بیش از نیمی از سهم دورریز لبنیات، سهم شیر است که دور ریخته میشود. درصدی از سهم دورریز متعلق به انواع شیرهایی است که با وجود اینکه موعد تاریخ انقضاء آن فرا رسیده اما هنوز سالم هستند و یا زودتر از موعد تاریخ انقضاء و به خاطر عدم آگاهی از شرایط نگهداری شیر خراب میشوند.
ما سعی بر این داریم تا حدود نیمی از این دور ریز شیر را در مرحله اول کاهش دهیم و از فاسد شدن آن جلوگیری کنیم.
جالب است بدانید که در صورتی که ما 5 درصد از این دورریز را کاهش دهیم، 12.5 درصد درآمد کارخانه های تولید کننده مواد غذایی را افزایش خواهیم داد.
تیم ویرا در مراحل بعدی با ورود به بسته بندی گوشت، مرغ و ماهی و هوشمند سازی آنها همانند شیر و لبنیات، قصد دارد تا مشکلات دورریز و فساد این مواد غذایی را نیز تا حد مطلوبی کاهش دهد تا از هدررفت آب کشور جلوگیری کنیم.
ما سعی داریم تا با آگاهی بخشیدن و دادن اطلاعات مناسب، نسبت به مشکلات موجود در شرایط نگهداری، از زمان تولید تا مصرف، برای کارخانه ها و مغازه ها، جلوی هدررفت و مرجوعی را بگیریم.
همچنین در حال حاضر مردم برای خرید شیر و سایر موادغذایی زود فساد پذیر به خاطر کمبود اطمینان کافی به تاریخ انقضاء، تمایل به خرید محصولات غذایی با تولید روز را دارند و چون برچسب هوشمند ویرا وضعیت سلامت مواد غذایی را به صورت لحظهای، به سادگی و با تغییر رنگ برچسب نمایش میدهد، با فرهنگ سازی مناسب، اطمینان مردم را در خرید مواد غذایی بالا برده و به جای توجه به تاریخ انقضاء فعلی محصولات غذایی، به وضعیت سلامت این محصولات توجه میکنند.