یکی از سوالات بسیار رایج هنگام خرید موادغذایی این است که تاریخ انقضا آن را چگونه بررسی کنیم. آیا محصولات غذایی که منقضی شده‌اند، تاثیرات خیلی بدی روی سلامت انسان‌ها دارند؟ این سوالات جزو سوالات رایج می‌باشند. علت آن هم دو عامل بسیار مهم است: این که باید دورریز مواد غذایی را در نظر بگیریم یا روی آن بخشی تمرکز کنیم که ممکن است موادغذایی منقضی به بدن ما آسیب بزنند.
تاریخ‌های انقضا موادغذایی و آرایشی بهداشتی، مسأله ای حیاتی در زندگی روزمره ما می‌باشد. این تاریخ‌ها نه تنها در مورد سلامت مصرف‌کنندگان بلکه در جلوگیری از فساد مواد نیز نقش بسزایی دارند. با خواندن این مقاله که تیم ویرا آماده کرده است می‌توانید به سوالات خود در مورد تاریخ مصرف و انقضای محصولات غذایی پی ببرید.
تاریخچه تاریخ انقضا:
مفهوم تاریخ انقضا نخستین بار در قرن نوزدهم میلادی مطرح شد. در آن زمان، تولیدکنندگان از ایده‌های شیمیایی برای حفظ محصولات استفاده می‌کردند. اما مفهوم تاریخ انقضا به صورت رسمی در دهه ۱۹۷۰ توسط سازمان بهداشت جهانی تعریف شد.
مفهوم تاریخ انقضا:
تاریخ انقضا نشان‌دهنده تاریخی است که تولیدکننده محصول به عنوان زمانی معتبر برای استفاده از محصول تعیین می‌کند. این تاریخ نشان‌دهنده حداکثر مدت زمانی است که محصول به خوبی کیفیت مطلوب خود را حفظ می‌کند.
اهمیت تاریخ انقضا:
تاریخ‌های انقضا در جلوگیری از مصرف محصولات فاسد شده بسیار حیاتی هستند. مصرف محصولات منقضی نه تنها بهداشت فردی را به خطر می‌اندازد بلکه می‌تواند به عوارض جدی سلامتی منجر شود. از این رو، اطلاع از تاریخ انقضا و رعایت آن امری بسیار مهم است که به سلامتی مصرف‌کنندگان مرتبط می‌شود.
میکروارگانیسم‌هایی مانند قارچ‌ها، مخمرها و باکتری‌ها می‌توانند تکثیر شوند و باعث فاسد شدن مواد غذایی شوند. ویروس‌ها قادر به رشد در موادغذایی نیستند و باعث فاسد شدن نمی‌شوند.
در مواد غذایی دو نوع باکتری می‌توان یافت: باکتری‌های مسبب بیماری‌های ناشی از مواد غذایی و باکتری‌های فاسد که بیماری نمی‌آورند اما باعث فاسد شدن موادغذایی می‌شوند و ویژگی‌های ناپسندی مانند طعم یا بوی نامطبوع را به مواد غذایی می‌دهند و مواد را ناسالم می‌کنند. زمانی که باکتری‌های فاسد منابع غذایی (غذا)، رطوبت، زمان و دماهای مطلوب دارند، این شرایط امکان تکثیر باکتری‌ها را فراهم می‌کند و کیفیت مواد غذایی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. فاسد شدن موادغذایی می‌تواند به سرعت رخ دهد اگر مواد غذایی به درستی نگهداری یا دستکاری نشود. تغییر رنگ گوشت یا مرغ نشانگر فاسد شدن نیست.
چگونه تولیدکنندگان تاریخ بهترین کیفیت محصول را مشخص می‌کنند؟
عواملی از جمله مدت زمان و دمای نگهداری محصول در طول توزیع و عرضه به فروشگاه، ویژگی‌های محصول و نوع بسته‌بندی بر روی مدت زمانی که محصول بهترین کیفیت را خواهد داشت، تأثیر می‌گذارند. تولیدکنندگان و فروشندگان این عوامل را در نظر می‌گیرند و بر اساس آنها تاریخ بهترین کیفیت محصول را تعیین می‌کنند.
تاریخ‌گذاری محصولات غذایی یک روشی است که توسط تولیدکننده یا خرده‌فروش بر روی بسته‌بندی محصولات غذایی اعمال می‌شود. در این روش، دو نوع تاریخ‌گذاری وجود دارد. “تاریخ باز” یک تاریخ تقویمی است که توسط تولیدکننده یا فروشنده بر روی محصول اعمال می‌شود و به مصرف‌کنندگان اطلاعاتی درباره مدت زمان تخمینی که محصول بهترین کیفیت را خواهد داشت، می‌دهد و به فروشنده کمک می‌کند تا مشخص کند محصول را چه مدت برای فروش نمایش دهد. “تاریخ بسته” یک کد است که توسط تولیدکننده‌ها بر روی محصولات اعمال می‌شود تا تاریخ و زمان تولید را نشان دهد.
به عنوان مثال، سوسیس با استفاده از مواد مشخصی فرموله شده است که برای حفظ کیفیت محصول استفاده می‌شوند یا گوشت تازه بسته‌بندی شده در یک سیستم بسته‌بندی جوانه‌زنی تغییریافته که کمک می‌کند محصول تا حد امکان تازه بماند. این محصولات به علت نحوه فرموله یا بسته‌بندی شدن، به طور معمول مدت زمان بیشتری به عنوان بهترین کیفیت را حفظ خواهند کرد.
کیفیت محصولات قابل فاسد شدن ممکن است پس از گذشت تاریخ تغییر کند اما اگر محصول به درستی نگهداری شود، هنوز هم ایمن و سالم خواهد بود. مصرف‌کنندگان باید قبل از مصرف محصول، کیفیت آن را ارزیابی کنند تا مشخص کنند آیا محصول علائم فاسدی نشان می‌دهد یا نه.
محصولات غذایی از چه نوعی تاریخ‌گذاری می‌شوند؟
تاریخ باز روی اکثر محصولات از جمله گوشت، مرغ، تخم‌مرغ و محصولات لبنی وجود دارد. “تاریخ بسته” به عنوان یک نوع کد بر روی محصولات مانند قوطی‌ها و جعبه‌های غذایی نگهداری‌پذیر نمایش داده می‌شود.
تاریخ‌های انقضا در موادغذایی
موادغذایی پس از تاریخ انقضا ممکن است خطرات بهداشتی به خود بگیرند. برخی از محصولات مثل شیر و محصولات لبنی، گوشت و محصولات دریایی و محصولات با اجزای تخمیر شده، باید به دقت مصرف شوند. استفاده از این محصولات پس از انقضا ممکن است به سلامتی مصرف‌کننده آسیب برساند.
تاریخ‌های انقضا در محصولات آرایشی بهداشتی
در محصولات آرایشی بهداشتی، استفاده از محصولات پس از تاریخ انقضا ممکن است عوارض پوستی یا حساسیت‌های دیگر را به همراه داشته باشد. برخی از محصولات مانند کرم‌های صورت، لوسیون‌ها و محصولات ضدآفتاب باید در زمان تعیین شده مصرف شوند تا از اثربخشی و ایمنی مصرف‌کننده حفاظت شود.
چالش‌ها و مشکلات فعلی
امروزه بازار مواد غذایی و آرایشی بهداشتی با چالش‌های زیادی روبرو است. یکی از این چالش‌ها، تاریخ‌های انقضا مناسب و دقیق برای محصولات است. شرکت‌ها باید تضمین کنند که محصولاتشان زودتذ منقضی نشده و هنوز برای مصرف ایمن باشند. عدم رعایت این مسئله می‌تواند به سلامت مصرف کنندگان آسیب بزند.
راه حل‌ها و پیشنهادات
برای حل این مشکلات، شرکت‌ها می‌توانند به کارگیری فناوری‌های نوین مانند بارکد و سیستم‌های ردیابی، بسته‌بندی‌های هوشمند و فعال، سنسورهای تشحیص گاز و … را در نظر بگیرند. همچنین، آگاهی مصرف‌کنندگان نیز از اهمیت برخوردار است. آموزش‌هایی در مورد خواندن و درک تاریخ های انقضا می‌تواند مفید باشد تا مصرف‌کنندگان بتوانند محصولاتی ایمن و تازه را انتخاب کنند.
در ختم این مقاله، می‌توانیم نتیجه بگیریم که تاریخ‌های انقضا در موادغذایی و آرایشی بهداشتی اهمیت بسزایی دارند. مصرف‌کنندگان باید همواره این تاریخ‌ها را بررسی کرده و محصولات منقضی را استفاده نکنند. همچنین، تولیدکنندگان نیز موظف‌اند از دقت و کیفیت محصولات خود اطمینان حاصل کرده و اطلاعات صحیحی در مورد تاریخ‌های انقضا ارائه دهند.